آداب حجامت

آداب حجامت مطلبی است که علاقه مندان به حجامت حتما باید آن را مطالعه کنند ، حجامت یک روش درمانی است که از دیر باز تا کنون بین مردم رواج داشته و مردمان زیادی به این روش علاقه مند اند و از این روش برای درمان بعضی از درد ها استفاده میکنند . ما در مطلب آداب حجامت در سایت دکتر علی بابایی یک سری باید ها و نباید ها را برای شما عزیزان شرح داده ایم در این مطلب با ما همراه باشید

اگر شما قصد دارید حجامت انجام دهید میتوانید با شماره 09135900200 تماس بگیرید

زمان انجام حجامت:

1- فصول:

حجامت در فصل بهار و بعد از آن پاییز بیشتر از سایر فصول توصیه شده است و در سرما و گرمای شدید کمتر از بقیه اوقات انجام می شود و این امر در فصد و سایر استفراغات بدن نیز باید رعایت شود.

2- ماهها:

در کانون اول ( از ماههای رومی ) که تقریباً معادل دی ماه است فصد و حجامت نهی و در ماه آذار رومی (معادل فروردین) توصیه به آن شده است.

3- روزهای ماه :

اول و آخر ماه قمری برای حجامت مناسب نیست چرا که اخلاط در بدن ساکن هستند و میل به باطن دارند. در زمان غلبه نور ماه (14 و 15 ماه قمری) نیز حجامت مناسب نیست چرا که اخلاط لطیفه خفیفه بیشتر میل به ظاهر دارند اما از زمانی که ماه شروع به نقصان می گذارد یعنی 16 و 17 ماه بهترین زمان برای انجام حجامت است. زیرا در این زمان اخلاطی که در نیمه ماه به سطح آمده بودند اخلاط رقیق آن به عمق بازگشته و اخلاط غلیظ تر در سطح باقی می مانند و حجامت در این زمان اخلاط غلیظ بیشتری را خارج می کند .

در برخی روایات اسلامی روزهای 17 و 19 و 21 ماه مورد تأکید قرار گرفته است. همچنین امام رضا (ع) در رساله ذهبیه می فرماید: هر گاه تصمیم به حجامت داشتی از روزهای 15- 12 ماه قمری انجام بده که برای سلامتی بدنت بهتر است و هنگامی که ماه کامل شد حجامت نکن مگر آن که اضطراری داشته باشی چرا که خون با کاسته شدن از هلال ماه کم و با زیاد شدن آن زیاد می شود.
همچنین روزهای ابری و طوفانی، روزهای نامناسب برای حجامت دانسته شده اند.

4- ایام هفته:

در منابع طب سنتی روز خاصی مورد تأکید یا تحذیر قرار نگرفته است جز صاحب خلاصةالحکمه که از حجامت در سه شنبه آخرماه نهی کرده است. اما در روایات اسلامی مطالب گوناگونی بیان شده است که گاهی به ظاهر متضاد نیز به نظر می رسد که این اختلاف احتمالاً به جهت اختلاف در ماههای مختلف و طبع فرد سئوال کننده باشد. ولی آنچه در این زمینه می توان به طور قطع بیان کرد حجامت در روز جمعه است که در صورتی که ضرورت جدی وجود نداشته باشد نهی شده است.

5- ساعت:

ساعت دوم روز در فصل گرما و ساعت سوم و چهارم در فصل سرما بهترین ساعات انجام حجامت هستند.

بهترین ساعت حجامت در روز زمانی است که گرما به سردی میل می کند چرا که حرارت باعث ذوب خون می شود پس اخراج آن را آسان می کند ولی نباید در حرارت خیلی شدید انجام گیرد. همچنین اگر حجامت در ظهر انجام شود به ناچار باید قبل یا بعد از آن غذا (ناهار) میل نمایند که هر دوی آنها به دلایلی که بعداً ذکر خواهد شد مضر بدن می باشد. همچنین در ظهر اخلاط خفیفه لطیفه صالحه بیشتر از خلط غلیظه کثیفه فاسده به سطح می آیند و حجامت در این هنگام باعث خروج خلط لطیف صالح می شود برخلاف فصد که چون جذب از باطن می کند در این ساعات توصیه می شود.

نکته : در روایات تاکید شده است که هرگاه ضرورت برای حجامت وجود داشت آیة الکرسی خوانده و حجامت انجام شود.

ملاحظات قبل از حجامت:

1- حمام :

پس از استحمام نباید حجامت کرد مگر کسی که خون او غلیظ باشد تا در اثر توقف در حمام و بخارات آب گرم رقت در خون حاصل شود و یک ساعت پس از حمام استراحت نموده و بعد حجامت کند.

پس واضح است که حجامت در حمام نیز مجاز نیست.

2- غذا خوردن:

الف) حجامت در زمان گرسنگی: خالی بودن معده در زمان انجام حجامت باعث ریختن صفرا به آن و ایجاد ضعف و بیماریهای صفراوی می شود. بعلاوه باعث خروج بیشتر اخلاط صالحه به جای اخلاط غلیظه کثیفه فاسده می شود. در احادیث نیز از حجامت در حال گرسنگی نهی شده است.
ب) حجامت در زمان سیری: حجامت بلافاصله پس از خوردن و قبل از هضم غذا باعث جذب غذای نضج نیافته به سوی عضو مورد حجامت شده و ایجاد بیماریهایی از جمله برص می کند.

که در صورت اضطرار باید قبل از حجامت، تنقیه یا قی انجام داد.

ج) استفاده از تریاق : در افرادی با خون غلیظ و سوداوی باعث رقیق شدن خون می شود.
3- جماع : بین جماع تا حجامت حداقل باید 12 ساعت فاصله باشد.

رعایت سن در انجام حجامت:

قبل از 2 سالگی و بعد از 60 سالگی نباید حجامت کرد. گرچه این منع، منع مطلق نیست و بسته به شرایط بیمار و تشخیص طبیب تغییر می کند چنانکه صاحب خلاصه در درمان نوعی بیماری طحال در شیر خواران حجامت طحال را شرح داده و توصیه نموده است.

پس از 60 سالگی زمان غلبه برودت بر بدن و کاهش حرارت و رطوبت غریزی است و با توجه به اینکه حجامت بیشتر خون رقیق را خارج می کند باعث غلبه خشکی بر پوست و زیادی غلظت خون می گردد. اما فصد به شرط وجود قوت تا آخر عمر انجام می شود.

اما در روایات اسلامی تاکید بر حجامت اطفال زیر دو سال شده است . امام صادق می فرماید :
چون کودک به سن چهار ماهگی رسید ماهی یک بار او را حجامت کنید که رطوبت و لعاب او را خشک می کند (یعنی لعاب دهان ) و حرارت را از سر و بدنش پایین می آورد

ملاحظات پس از حجامت از دیگر آداب حجامت :

1- شستن موضع حجامت :

تا یک ساعت پس از حجامت نباید موضع را شست چرا که ممکن است باعث عفونت ناحیه شود.

2- استحمام پس از حجامت:

نباید تا 24 ساعت استحمام کرد زیرا باعث تب دائمی می شود

3- غذا خوردن:

یک ساعت پس از حجامت می توان غذا خورد.

اگر آداب حجامت را بدانید و آنها را رعایت کنین تاثیر حجامت بیشتر است

بهتر است صفراوی مزاجها انار یا آب آن، آب کاسنی با شکر وکاهو با سرکه یا سکنجبین و شربت گلاب بخورند و به عنوان غذا از گوشت جوجه یا بز همراه با سرکه یا آش آبغوره استفاده کنند.
در سرد مزاجان شربت عسل، شربت به یا سکنجبین ادویه زده توصیه می شود و غذا از گوشت جوجه و گنجشک و کبوتر تهیه می شود. در روز حجامت، بهتر است غذا را کم کنند و آشامیدنی بیشتر مصرف کنند.

در افرادی که خون معتدل دارند می توان برای تقویت اعضاء رییسه( خاصه قلب) از تریاق در حین و بعد از حجامت استفاده کنند. مصرف تریاق در گرم مزاجها مضر است. خوردن این تریاق در فصل زمستان ضرورت دارد و در فصل تابستان مصرف سکنجبین عنصلی توصیه می شود.

همچنین آب میوه ها در فصل گرما و سکنجبین عنصلی که از عسل تهیه شده در فصل سرما توصیه می شود. خوردن آب انار پس از حجامت باعث زنده شدن خون و نشاط تن می شود. مصرف غذاهای نمک دار مثل گوشت و ماهی نمک سود تا سه ساعت پس از حجامت ممنوع است و باعث ایجاد بیماری پوستیمثل بهق و جرب می شود.
خوردن تخم مرغ بعد از حجامت در افراد سرد مزاج ممنوع است. چنانچه در کتاب اکسیر اعظم ذکر شده است که دو نفر بعد از حجامت تخم مرغ خوردند یکی پیر و دیگری جوان بود . لیکن هر دو سرد مزاج بودند و دچار لقوه شدند .

4- خواب:

نبایستی بلافاصله بعد از حجامت خوابید.

5- جماع:

تا 24 ساعت پس از حجامت باید از جماع پرهیز نمود.

6- حرکات نفسانی:

از حرکات نفسانی شدید مانند خشم و هیجانات عصبی باید پرهیز نمود.

مضرات خونگیری زیاد:

– ضعف معده – زردی رنگ
– سردی و ضعف کبد – استسقاء
– فالج – ضعف دل و خفقان
– بهق و برص – آسیب به قوت جنسی
– تاری دید

افرادی که قبل از نضج و اصلاح طبیعت نباید حجامت شوند:

– شخص چاق با چربی زیاد و خون کم
– شخصی که بدنش به شدت لاغر و نحیف باشد.
– خونش خیلی رقیق باشد چرا که خوف تب دائمی وجود دارد.
– خونش خیلی غلیظ باشد که با اصلاح و نضج آن امکان پذیر است.
– شدیداً سرد مزاج باشد.
– افراد کمتر از 3 سال و بالای 60 سال
– کسی که دارای ضعف قلب و کبد و معده باشد .
– در زمان حیض و نفاس و استحاضه ( مگر آنکه خون استحاضه کم باشد)
– افراد حامله ، که در صورت وجود ضرورت شدید باید تا حد امکان خونگیری کم انجام شود.

آداب حجامت و فاصله انجام حجامت

فاصله دو حجامت بسته به نوع بیماری و طبع فرد، فصل، منطقه جغرافیایی و …. متفاوت است.

با افزایش سن ، فاصله حجامت بایستی افزایشیابد. امام رضا (ع) دررساله ذهبیه حداقل فاصله دو حجامت را در بیست ساله ها بیست روز ، در سی ساله ها سی روز و در چهل ساله ها چهل روز می دانند که هر چه سن بالا رود باید این فاصله بیشتر شود.

دعای حجامت:

از امام رضا(ع) برای حجامت دعای خاصی ذکر شده است که که یکی از آداب حجامت است و به این شرح است:
اعوذ بالله الکریم فی حجامتی من العین فی الدم و من کل سوء و الاعلال و الاسقام و الاوجاع و الامراض و اسئلک العافیة و المعافاة و الشفاء من کل داء .
یعنی به خداوند کریم پناه می برم از حجامتی که انجام می دهم از خونریزی و از تمام بدیها و علتها وسختی ها و دردها و بیماریها وازتو عافیت و اسباب عافیت و شفای تمام بیماریها را طلب می کنم.